موم عسل و نحوه ساخت آن را در سایت جهان بهنوش گیتی بررسی می کنیم.

موم عسل

زنبورها شهد و گرده گل ها را جمع‌آوری می‌کنند تا عسل درست کنند و به کندو غذا برسانند و در عین حال که عسل می‌خورند بدنشان موم تولید می‌کنند. زنبورها با جویدن موم همراه مقداری عسل دیگر، شان درست می‌کنند.

آب بندی هر سلول شش ضلعی در لانه زنبور باعث می شود رطوبت وارد عسل نشود. نگه داشتن آب در خارج از آن بسیار مهم است.

اگر رطوبت اضافی وارد آن شود ، عسل خراب و تخمیر می شود.

چگونگی انتقال موم از شکم زنبور عسل به آرواره‌ها

زنبور، ورق موم را با استفاده از پاهای عقبی به پاهای جلویی (چهار پای جلویی) حرکت می دهد و به همین ترتیب به پاهای جلوتر و در آخر به آرواره‌ها می‌رساند و جویدن را شروع می‌کند و آن را به بخش‌های در حال ساخت شان یا بخش‌هایی که به ترمیم نیاز دارند می‌چسباند.

نحوه ساخت موم زنبور عسل

زنبورهای کارگر در فصل تابستان فقط ۳۵ روز عمر می کنند.آنها غدد ترشح کننده موم عسل را روی شکمشان دارند.

زنبورها بین روز دهم تا روز شانزدهم عمرشان در تولید موم بسیار کارآمد می شوند، ولی از روز هجدهم به بعد تا پایان زندگی غدد ترشح موم در بدن زنبورها کم‌کم تحلیل می‌رود.

آنها برای تولید تقریبا نیم کیلو موم، دو و نیم تا سه و نیم کیلو عسل نیاز دارند که غدد ترشح موم ،قند را به موم تبدیل می کند و از منافذ کوچک به خارج می فرستند.

موم عسل روی شکم زنبور به شکل ورقه‌های کوچک شفاف دیده می شود، پس از جویده شدن کم کم سفید و مات می‌شود.

برای نرم کردن موم، هنگام جویدن ، ترشحات بزاقی،به آن اضافه شده و موجب تغییر رنگ آن می شود.

رنگ موم طبیعی

موم سازنده شان ها در ابتدا سفید است ، با گذر زمان و در اثر استفاده ،کم کم تیره می شود.از رنگ های زرد به نارنجی به قرمز وبعد به سیاه متمایل به قهوه ای تغییر رنگ می دهد.

چنانچه برای پرورش بچه زنبور استفاده شود،زودتر تغییر رنگ خواهد داد.

رنگ موم هیچ ارتباطی با کیفیت آن ندارد،در گذشته موم با یونیزاسیون، اسید سولفوریک یا هیدروژن پراکسید سفید می شد ،که این کار منجر به ایجاد ترکیبات سمی می شد.

به همین دلیل ،تولید کننده های معتبر شمع موم عسل و دیگر عَرضه کنندگان موم زنبورعسل ،این محصول را سفید نمی کنند.

موم زنبور عسل چگونه جمع آوری می شود

موم ،همزمان با جمع آوری عسل خام، برداشت می شود.

ابتدا قاب های کندوی پر از عسل که با موم بسته شده است را برمی داریم.

سپس مومی که روی لانه زنبور را پوشانده، خراش می دهیم و عسل خام خوشمزه مشاهده می شود.

قاب ها را درون سانتریفیوژ قرار می دهیم که عسل را به همراه تکه های این موم خراشیده شده استخراج می کند.

موم جمع آوری شده، جوشانده و فیلتر می شود تا آلودگی ها از بین برود.

آنچه باقی مانده است موم طبیعی و کاملاً خالص و طبیعی است.

کاربردهای موم زنبور عسل

۱- ساخت شمع موم

موم برای ساخت شمع از واکس ها بهتر است ،زیرا مدت زمان طولانی تری می سوزد و نور بیشتری تولید می کند.

۲- تصفیه هوا

موم عسل،هنگام سوختن، یونهای منفی تولید می کند. این یون ها روی مواد شیمیایی مضر خانگی که در هوا وجود دارند می چسبد.

هنگامی که این یونهای منفی، با سموم موجود در هوا پیوند می یابند، تا سطح کف پایین می آیند و به این ترتیب هوا را تصفیه می کنند!

۳- استفاده از موم عسل در صنعت بسته بندی

این محصول زنبور عسل،جایگزین مناسب و سالمی برای پلاستیک بسته بندی و نگهداری خوراکی ها است.

از آنجا که موم ضد آب است مانع از ورود رطوبت اضافه یا خروج رطوبت غذا می شود. در حالی که خواص ضد باکتری و ضد قارچ آن مانع نفوذ باکتری و آلودگی می شود.

غیر سمی بودن آن باعث می شود ،برخلاف پلاستیک های حاوی مواد شیمیایی، وجود آن در مجاورت خوراکی ها بی خطر است.

شان ها با استفاده از موم زنبور عسل ،ساخته می شوند. در آن بچه زنبورها را پرورش می‌دهند، گرده جمع‌آوری می‌کنند و عسل اضافی را برای زمستان ذخیره می‌کنند، بنابراین موم برای کُلُنی زنبورها واجب و بسیار مهم است.

خواص موم زنبور عسل

۱-مقاوم در برابر باکتری

موم نیز مانند عسل خواصی دارد که به حفظ پاکیزگی کمک می کند و آلودگی را کاهش می دهد.این خاصیت موم، باعث می شود که موم در داروهای پوست، پمادها و… استفاده شود.

۲-سازگار با محیط زیست

از آنجا که موم بصورت مستقیم از زنبورها بدست می آید و سمی نیست، موم کاملا با محیط زیست همخوانی دارد و جزء مهمی از محصولات سازگار با محیط زیست است.

۳- نفوذناپذیر در برابر آب

موم عسل همواره بعنوان درزگیر و عامل عایق بند اشیاء مانند: کمربند، چادر و کفش استفاده می شد.آن را روی سطحی مثل چرم یا بوم می مالند و سپس حرارت می دهند. موم در بافت آنها نفوذ و از عبور آب از آن جلوگیری می کند.

۴- ضد قارچ

موم عسل، ضد قارچ است چون خواصی دارد که از رشد مخمر و قارچ های دیگر جلوگیری می کند.

این محصول طبیعی هیچگاه فاسد نمی شود.

موم عسل حاوی ماده محافظ قدرتمند به نام پروپولیس است که از فاسد شدن آن جلوگیری می کند. پروپولیس با مخلوط شدن صمغ درخت و ورقه های موم و گرده توسط زنبورها درست می شود و در تعمیر و استحکام کندو و محافظت از آن با ایجاد حصاری ضد عفونی کننده نقش دارد.

روش تولید موم مصنوعی

به دلایل متعددی زنبورداران به جای استفاده از موم طبیعی که توسط خود زنبور تولید می شود، از موم مصنوعی استفاده می کنند.این موم هیچ خاصیتی ندارد. علاوه بر این به دلیل وجود مواد نفتی درون این نوع موم، مصرف خوراکی آن ممکن است آسیب زا باشد.

شاید یکی از دلایلی که توصیه می شود از مصرف خوراکی موم عسل خودداری کنید، همین موضوع باشد.

موم مصنوعی از ترکیب پارافین و موم طبیعی تولید می شود. شرکت های مختلفی در سراسر جهان با روش های مختلفی موم طبیعی زنبور عسل را از کندو استخراج کرده و با ترکیب آن با پارافین و برخی مواد دیگر، موم مصنوعی تولید می کنند.

آلودگی و ناخالصی های موم زنبور عسل

مهم ترین ناخالصی های موم زنبورعسل عبارت است از گردو خاک،دانه های گرده گل، صمغ یا بره موم، عسل، قطعات بدن زنبور و اختلاط با سایر انواع موم از جمله موم های حیوانی، گیاهی و معدنی وارد موم خالص زنبور عسل می شوند.

این گونه موم ها به هیچ وجه مورد علاقه مصرف کنندگان عمده موم زنبور عسل نمی باشد.

دمای نگهداری موم زنبور عسل

موم زنبور عسل در دمای خیلی بالا نرم و بسیار انعطاف پذیر می شود (در دمای ۶۵ درجه سانتی گراد ذوب می شود).همچنین اگر دما خیلی پایین بیاید ترد و شکننده می شود که کار با آن را دشوار می سازد. البته زنبورها دمای کندویشان را حدود ۳۵ درجه نگه می دارند که برای کار با موم کاملا مناسب است.

شکل شش ضلعی ،مناسب ترین شکل برای ساخت اتاقک هاست زیرا کم ترین موم مصرف می شود و در عین حال بیشترین مقدار عسل را در خود نگه می دارد

با موم عسل و نحوه ساخت آن در سایت جهان بهنوش گیتی آشنا شدید.